Monthly Common Mistakes (8)

Xin chào các bạn!

Trước tiên, mình xin gửi lại đường liên kết đến các bài viết trước để các bạn tiện theo dõi:

• (1) - Dịch cách xưng hô không phù hợp, thiếu nhất quán
• (2) - Thiếu sự tra cứu phù hợp
• (3) - Lặp từ nhiều lần không cần thiết trong cùng một câu
• (4) - Một số vấn đề thường gặp về giao tiếp với khách hàng
• (5) - Dịch máy móc theo cấu trúc câu gốc
• (6) - Không dùng dấu phẩy ngăn cách các thành phần câu theo ngữ pháp tiếng Việt
• (7) - Dùng từ chỉ thời gian không phù hợp

Trong tháng vừa qua, số lượng bài GoCheck tăng đột xuất so với các tháng trước, nhưng thật may là chất lượng các bài dịch nhìn chung khá ổn. Thực ra là có nhiều bài dịch tốt và rất tốt, mình đã phải bấm nhận xét “Good” mỏi cả tay, đến mức chẳng muốn nhận xét thêm nữa ^^. Tuy nhiên, bên cạnh đó vẫn còn khá nhiều trường hợp thiếu sự tra cứu phù hợp hoặc dịch máy móc dẫn đến câu dịch thiếu chính xác, không rõ nghĩa và thiếu tự nhiên. Hy vọng là tất cả các bạn (cả cấp độ Standard và Pro) đều không ngừng rèn luyện để nâng cao chất lượng dịch hơn nữa!

Còn bây giờ, mình sẽ đề cập đến một vấn đề nhỏ thôi nhưng xuất hiện khá nhiều lần trong thời gian qua, đó là: Viết thứ, ngày, tháng, năm chưa phù hợp với quy tắc trong tiếng Việt.

Chúng ta cùng xem các ví dụ sau đây nhé:

Các bạn thấy thế nào về cách viết thứ, ngày, tháng, năm trong những câu dịch ở trên?

Ở ví dụ 1 và 2, ngữ cảnh đều là thư/thông báo của nhà trường trong tháng 11/2022 và văn bản gốc đã dùng định dạng “tháng/ngày/năm”. Tuy nhiên, khi dịch sang tiếng Việt, người dịch đã giữ nguyên trình tự đó (“11/2/2022”; “thứ Hai 11/7”). Cách viết này có khả năng sẽ gây bối rối hoặc nhầm lẫn cho người đọc là “ngày 11 tháng 2” và “ngày 11 tháng 7”. Để tránh khả năng này, chúng ta hãy viết ngày tháng theo đúng trình tự thông thường trong tiếng Việt là “ngày/tháng/năm” nhé, trừ khi khách hàng có yêu cầu cụ thể khác hoặc trong bài dịch đã có phần giải thích về trình tự đó.

Ở ví dụ 3 và 4, mình đã khá là ngạc nhiên khi thấy người dịch dùng dấu phẩy ngăn cách giữa các thành phần ngày, tháng, năm (“ngày 10 tháng 11, năm 2022”; “ngày 14, tháng Bảy, năm 2022”). Khi viết các văn bản tiếng Việt, các bạn có thường dùng cách viết như vậy không nhỉ? Mình chắc câu trả lời là Không, vì người Việt chúng ta thường chỉ viết “ngày 10 tháng 11 năm 2002” mà không dùng dấu phẩy nào cả.

Còn ở ví dụ 5, 6, 7, người dịch đã dùng cách viết hoa khá là lộn xộn (“Tháng 7”, “Tháng 11”, “vào Thứ Ba”, “Thứ năm”). Trừ khi khách hàng có yêu cầu cụ thể về cách viết hoa như vậy, chúng ta hãy viết hoa theo quy tắc thông thường trong tiếng Việt nhé, tức là “Viết hoa chữ cái đầu của âm tiết chỉ ngày và tháng trong trường hợp không dùng chữ số”, cụ thể: “tháng 7” hoặc “tháng Bảy”, “thứ Ba”, “thứ Năm”. Với trường hợp thứ, ngày, tháng đứng ở đầu câu thì chúng ta cần viết hoa cả chữ cái đầu của âm tiết đầu tiên theo quy định viết hoa vì phép đặt câu. Các bạn có thể tham khảo quy định đầy đủ tại đây.

Sau đây là bảng tổng hợp các trường hợp nêu trên để các bạn tiện theo dõi:

Nếu thấy bất kỳ điều gì chưa rõ hoặc muốn đóng góp thêm thì các bạn cứ chia sẻ nhé. Cảm ơn các bạn!